Phần 1: THẰNG BÌNH “TRỘM”
Phạm Tất Bình đã vật vờ ở ven đường năm ngày mà không ai gọi nó đi làm. Sáng nay nó còn chưa ăn gì. Nó không nhớ lần cuối cùng được ăn sáng là vào lúc nào, có lẽ là nửa năm trước. Nhà đông anh em, dưới nó còn có ba đứa em gái và một thằng em trai, bao nhiêu đồ ăn đều phải ưu tiên bọn nhỏ trước đã.

Bình không hiểu sao nhà đã nghèo rớt mà bố mẹ nó còn mắn đẻ. Cứ như hai ông bà già không biết làm việc gì khác ngoài việc đẻ như gà. Có lẽ càng nghèo lại càng đẻ và càng đẻ lại càng nghèo. Chỉ riêng việc lo thức ăn cho bảy người đã mệt đầu lắm rồi, còn làm được gì khác nữa đâu?

Số 7 vận vào người nó như một nỗi ám ảnh không sao dứt ra được. Bình bỏ học từ năm lớp bảy. Trước đó nó đã không thích học rồi, mà một trong những lý do quan trọng nhất là vì nó học dốt. Nó không thể nhồi nhét vào đầu các kiến thức mà lũ bạn cùng lớp xem chừng vượt qua một cách dễ dàng. Mãi đến năm lớp năm nó mới đọc thông viết thạo, và ngay cả khi ấy thì chữ nó vẫn xấu như gà, không ai đọc được. Nó dốt đều các môn, từ Toán cho đến Văn, nếu không phải các thầy cô bị áp lực phải bảo vệ thành tích lớp thì họ đã rất sẵn lòng cho nó lưu ban. Cứ đến cuối năm là các thầy cô lại phải họp bàn với nhau cách đủn đít nó lên lớp mới. Họ vừa chửi nó vừa nghĩ cách sửa bảng điểm cho nó. Rốt cuộc là mặc dù dốt đặc cán mai Bình vẫn cứ một năm lên một lớp.

Áp lực phải học hành khiến Bình uể oải. Nó ghét học nhưng cũng không thích chơi bời. Thứ duy nhất khiến nó thèm khát là tiền bạc. Tiền bạc là thứ mà nhà nó thiếu nhất và cũng cần nhất. Các em của nó đều đói khát và gầy còm như một lũ trẻ suy dinh dưỡng hạng nặng. Bản thân nó không đến nỗi như vậy. Ông trời ban cho nó một thân hình khá lắm, cao một mét tám mươi, khung xương rộng rãi và vững chãi. Gương mặt của nó thông minh, sắc sảo và đẹp trai hơn cả các diễn viên vẫn thường hay xuất hiện trên tivi. Điều đó thật khác thường vì từ nhỏ đến giờ nó vẫn chủ yếu hít khí trời để sống, à không nó còn hay ăn cắp nữa.

Do nhà thiếu ăn nên từ lúc lên sáu tuổi nó đã bắt đầu mò đi ăn trộm rồi. Không ai dạy nó ăn trộm là xấu. Bản thân bố nó cũng chuyên đi ăn quỵt đến nỗi bị cả khu phố căm ghét ra mặt. Đi đến đâu cũng bị chửi như chó. Suốt tuổi thơ của Bình hễ thấy thứ nào ngon là vặt ngay. Mãi đến lúc bị gã chủ cửa hàng hoa quả tóm tại trận và nọc ra đánh nhừ tử nó mới biết rằng nó đã làm một việc sai trái. Việc sai trái ấy là ăn trộm mà để cho người ta bắt được. Từ đó nó bắt đầu ăn trộm một cách kín đáo hơn và xa hơn, đến tận các phường xa chứ không phải chỉ quanh quẩn trên các khu phố quanh nhà nữa. Những thứ mà nó mang về đã nuôi sống cả nhà trong nhiều năm, cho đến khi toàn thành phố đều biết mặt nó và hễ nó đi đến đâu dân phố lại cầm gậy đợi sẵn đến đó giống như nó là hiện thân của bệnh dịch. Rốt cuộc thì nghề ăn trộm chỉ có thể nuôi nó lẫn gia đình nó đến đây mà thôi. Nó hiểu rằng đã đến lúc cần phải tìm một công việc tử tế để kiếm tiền nuôi chính bản thân nó lẫn các em.

Năm nay Bình mười bảy tuổi, nhờ sức vóc cao lớn và vẻ ngoài điển trai mà nó đi đâu cũng như thỏi nam châm thu hút mọi ánh nhìn của người đi đường đến đây. Chỉ có điều nó không thể biến vẻ ngoài hấp dẫn thành tiền được. Nó đã tìm đến đến các khu chợ xin việc làm. Nó sẵn sàng làm bất kỳ việc gì, cho dù là bốc vác, phụ hồ, quét dọn, chạy bàn, nhưng quá khứ đã cắn ngược lại nó. Tất cả mọi người đều biết biệt danh thằng Bình “trộm” và hầu hết cái chợ này đều đã từng là nạn nhân của nó, ít thì vài cân hoa quả, nhiều thì tiền bán hàng nguyên ngày. Từ cách xa mười mét người ta đã ném cho nó những tiếng chửi bới. Rốt cuộc nó đành ra đứng đường, hòa lẫn với những người đàn ông thất nghiệp khác, cầu mong sẽ có một ai đó không biết mặt nó đến nhận nó làm việc.

Không hiểu đen đủi thế nào mà chẳng ai thuê nó cả. Hễ thấy chiếc xe máy nào dừng lại là nó lập tức xồ ra, tranh lên đầu tiên, nhưng tất cả đều lắc đầu khi thấy gương mặt của nó còn trẻ quá, non quá, xem chừng không tin cậy được. Họ chọn những người đàn ông ở độ tuổi trung niên, trầm tĩnh hơn, có nhiều kinh nghiệm hơn và va vấp cuộc đời nhiều hơn.

Sự thật ấy khiến nó tức giận. Nó phản kháng bằng cách móc luôn cái ví của một thằng cha từ chối thuê nó. Bên trong ví có nhõn sáu trăm nghìn. Thời buổi này người ta không còn dùng tiền mặt nữa. Nhưng thế cũng được. Sáu trăm nghìn cũng đủ cho cả nhà sống nguyên tuần chứ chẳng ít. Sau vụ ấy, nó những tưởng mình đã khám phá ra cách kiếm tiền mới, cho đến khi người ta phát hiện thủ đoạn của nó. Ngay lập tức những người “đồng nghiệp” tẩn cho nó một trận nhớ đời và cấm nó bén mảng đến khu vực của họ nữa.

Một lần nữa Bình lại bị xã hội xua đuổi. Nó phải ra đứng ở một góc đường, thẫn thờ như thằng vô gia cư. Nó tự biết mình chẳng thể trách ai được. Nó không phải là dạng người hễ gặp vấn đề là đổ lỗi cho người khác. Nó nhìn thẳng vào tình hình của mình hiện nay và cầu mong ông trời cho nó cơ hội làm lại cuộc đời.

Không hiểu có phải ông trời đã nghe thấu lời cầu nguyện của nó không mà cuối cùng vào một buổi trưa lúc Bình đã đói đến mềm người thì một chiếc xe máy cũng dừng lại ở vị trí của nó.